Ευρωπαϊκή Κάρτα για όλα τα άτομα με αναπηρία - Άρθρο της αρμόδιας Επιτρόπου Χέλενα Ντάλι

Το protothema.gr φιλοξενεί άρθρο της Helena Dalli (φωτογραφία) Eπιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Ισότητας με την ευκαιρία της υιοθέτησης σήμερα (6 Σεπτεμβρίου 2023) της νομοθετικής πρότασης για την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας. Η Επίτροπος επιχειρεί μια επισκόπηση αυτής της κρίσιμης νομοθετικής πρότασης για τα άτομα με αναπηρίες. Η κάρτα είναι σχεδιασμένη για εύκολη χρήση προκειμένου να διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση της κατάστασης αναπηρίας στις χώρες της ΕΕ. Θα εξασφαλίζει ότι τα άτομα με αναπηρίες μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως και ισότιμα τα δικαιώματά τους ως πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού θα αναγνωρίζεται αυτόματα το καθεστώς αναπηρίας τους όταν ταξιδεύουν σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο που έχει τίτλο: Ελεύθερη κυκλοφορία για όλους

Από την πρώτη εμφάνισή της στις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί μία από τις βασικές αρχές και τα επιτεύγματα της ΕΕ. Μας δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσουμε και να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας, να πάρουμε ένα τρένο την τελευταία στιγμή προς μια γειτονική χώρα, να ανακαλύψουμε διαφορετικούς πολιτισμούς, να αναζητήσουμε ευκαιρίες απασχόλησης, να σπουδάσουμε ή να ξεκινήσουμε μια νέα ζωή κάπου αλλού. Αυτό το θεμελιώδες δικαίωμα έχει καλλιεργήσει το αίσθημα μιας κοινής ταυτότητας μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών.

Ωστόσο, δεν μπορούν όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες να επωφεληθούν εξίσου από αυτό. Για μερικούς, προκαλούνται ερωτήματα και δημιουργούνται ανησυχίες σχετικά με τις ειδικές συνθήκες και τα δικαιώματά τους όταν ταξιδεύουν. Θα αναγνωριστούν ως άτομα με αναπηρία; Θα είναι η εκάστοτε πόλη προσβάσιμη για εκείνους;

Άρα, η ελεύθερη κυκλοφορία δεν αποτελεί πραγματικότητα για όλους.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περίπου 87 εκατομμύρια άτομα έχουν κάποιας μορφής αναπηρία. Πολύ συχνά, οι διαρθρωτικοί φραγμοί και οι συστημικές ανισότητες περιορίζουν τις ευκαιρίες τους και τους εμποδίζουν να απολαμβάνουν πλήρως και ισότιμα τα δικαιώματα που έχουν ως πολίτες της Ένωσης. Σε αυτά περιλαμβάνεται η ελεύθερη κυκλοφορία, καθώς το καθεστώς αναπηρίας τους δεν αναγνωρίζεται αυτόματα όταν ταξιδεύουν σε άλλο κράτος μέλος.

Συνεπώς, τα άτομα με αναπηρία μπορεί να μην έχουν πρόσβαση στα ίδια προνόμια όπως μειωμένες τιμές ή συγκεκριμένο είδος καταλύματος— που είναι διαθέσιμα για τα άτομα με αναπηρία που ζουν στη χώρα αυτή. Αυτές οι νομικές αβεβαιότητες και το πρόσθετο κόστος μπορεί να αποθαρρύνουν τα άτομα με αναπηρία από το να ταξιδεύουν σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Όταν ανέλαβα καθήκοντα ως Ευρωπαία Επίτροπος το 2019, δρομολόγησα τη χάραξη μιας νέας δεκαετούς στρατηγικής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Διεξήγαγα ευρείες διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία σχετικά με τις ελλείψεις, τις προκλήσεις και τις ενέργειες που απαιτούνται για την πλήρη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στις κοινωνίες μας. Η έλλειψη αμοιβαίας αναγνώρισης του καθεστώτος αναπηρίας (και των καρτών αναπηρίας) μεταξύ των κρατών μελών αναδείχθηκε ως μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες.

Σήμερα, υποβάλλουμε μια νομοθετική πρόταση για την πρώτη ευρωπαϊκή κάρτα αναπηρίας, ως μία από τις εμβληματικές πρωτοβουλίες της Στρατηγικής αυτής. Η κάρτα αυτή αποτελεί έκκληση για αλλαγή και κάνει ένα επιπλέον βήμα προς τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας για όλους, ακολουθώντας τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στην οποία η ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη της είναι συμβαλλόμενα μέρη.

Η πρόταση για ευρωπαϊκή κάρτα αναπηρίας βασίζεται στην επιτυχία μιας πιλοτικής πρωτοβουλίας: οκτώ κράτη μέλη (Βέλγιο, Εσθονία, Ιταλία, Κύπρος, Μάλτα, Ρουμανία, Σλοβενία και Φινλανδία) συμμετείχαν στην πρωτοβουλία αυτή. Με βάση αυτή τη θετική εμπειρία, προτείνουμε τώρα νομοθεσία για τη δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής κάρτας αναπηρίας για όλες τις χώρες της ΕΕ.

Η κάρτα, σχεδιασμένη με γνώμονα την εύκολη χρήση της και έχοντας κοινή εμφάνιση , θα διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση του καθεστώτος αναπηρίας, εξασφαλίζοντας έτσι ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν να απολαμβάνουν το δικαίωμά τους για ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ένωσης όταν ταξιδεύουν σε άλλες χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, οι προνομιακοί όροι θα πρέπει να προσφέρονται εξίσου σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι ειδικοί όροι και η ιδιαίτερη μεταχείριση μπορούν να καλύπτουν τομείς όπως: η ελεύθερη πρόσβαση· τα μειωμένα τιμολόγια, διόδια ή τέλη χρήσης· η πρόσβαση κατά προτεραιότητα· η προσωπική βοήθεια και η στήριξη (π.χ. πρόσβαση στη γραφή Braille και σε συσκευές ακουστικής ξενάγησης)· τα βοηθήματα κινητικότητας (π.χ. κατά τη χρήση δημόσιων και ιδιωτικών μεταφορικών μέσων, τη συμμετοχή σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, την πρόσβαση σε χώρους όπως μουσεία ή αίθουσες συναυλιών, ή την επίσκεψη σε κέντρα/πάρκα αναψυχής και αθλητισμού). Ελπίζω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, ως συννομοθέτες, θα προχωρήσουν άμεσα στην έγκριση της πρότασης της Επιτροπής.

Η ισχύς της Ένωσής μας δεν έγκειται μόνο στην οικονομική της ευημερία, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο διασφαλίζει ότι όλοι οι πολίτες μπορούν να απολαμβάνουν και να ασκούν ισότιμα τα δικαιώματά τους. Πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να εξαλείψουμε τα εμπόδια, να δημιουργήσουμε συνθήκες πρόσβασης και να παράσχουμε ίσες ευκαιρίες ώστε να επιτευχθεί η ένταξη και η πλήρης συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στις κοινωνίες μας.

Καθιστώντας δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία για όλους τους πολίτες της ΕΕ κάνουμε ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση αυτή».